به گزارش خبرنگار مهر، طی سالهای گذشته همواره یکی از دغدغه های فعالان حوزه فرش بافی لرستان داشتن نقشه ای بومی با مولفه های فرهنگی و جغرافیایی استان بوده است، موضوعی که در جریان سفرهای هیئت دولت به لرستان نیز مورد طرح قرار گرفت تا تدوین نقشه فرش لری چشم انتظار حمایتهای دولتی باقی بماند موضوعی که هنوز محقق نشده است.
با این حال با پیگیری طراحان فرش لرستانی مولفه های قومی، فرهنگی و طبیعی استان لرستان در یک نقشه فرش ارائه شد تا این نقشه بتواند راهنمای عمل فرش بافان لرستانی قرار گیرد.
با این تفاسیر حال با تدوین نقشه فرش لری به همت طراحان فرش استان نوبت فرش بافان است که نسبت به استفاده از این نقشه اقبال نشان دهند و ویژگیهای بومی و محلی لرستان را در تار و پود فرشهای خود را جهانیان معرفی کنند.
سمانه بهرامی طراح نقشه فرش لری در مورد ویژگیهای این نقشه به خبرنگار مهر می گوید: تاکنون آنچه به عنوان نقشه فرش لری در دست داشتیم به آن عنوان "خرسک" گفته می شد که در زمره نقشه های فرش قرار نمی گرفت.
وی با بیان اینکه این فرش به خاطر درشت بافی چندان مورد استقبال بازار قرار نگرفته و در گذشته نیز بدون نقشه بافته می شده است، می افزاید: این فرش همچنین از تقارن طولی و عرضی نیز برخوردار نبوده است.
بهرامی به تلاشهای صورت گرفته طی سالهای اخیر برای تدوین نقشه فرش لری اشاره کرده و یادآور می شود: نقشه جدید فرش لرستان در قالب سیستم لچک ترنج 12 برجی ارائه شده است.
این طراح فرش می گوید: در این نقشه به خصوصیات بارز لرستان از جمله دشت های لاله واژگون، تالابهای پلدختر، جنگلهای بلوط، گندم و انار به عنوان محصولات بارز لرستان و سوارکاری و کمانداری از نقوش کهن بر دیواره غارهای استان اشاره شده است.
بهرامی استفاده از نماد مفرغ های لرستان را از ویژگیهای بارز این نقشه می داند و ادامه می دهد: در این راستا طی یک بازه زمانی شش ماه همه مفرغ های استان را بررسی و نسبت به انتخاب مفرغ هایی که قابلیت اجرا در ترنج و تکرار هشت باره را داشتند اقدام کردیم.
وی با یادآوری اینکه هشت نماد عددی ایران در فرش است، یادآور می شود: مرکز ترنج این نقشه نیز یک چهارم نقشی به نام "گل آفتاب" با گلبرگهای پیکانی است که این گل در تزئین اکثر ظروف مفرغی لرستان دیده شده است.
بهرامی عنوان می کند: این گل معانی به خصوصی دارد و مظهری از خدای خورشید "میترا مهر" به شمار می رود که وجود این گل بر روی ظروف مفرغی اعتقاد مردم لرستان به خدای خورشید را در هزاران سال قبل نشان می دهد.
وی با یادآوری اینکه بخش دیگری از این نقشه مربوط به یک جفت حلقه زین و یراق برنزی بوده که از آثار زیبای مفرغی لرستان مربوط به سده هفتم قبل از میلاد گرفته شده است، می گوید: هر حلقه زین و یراق شامل یک بز کوهی با شاخ های معکوس رو به پایین و دو حیوان گربه سان است.
این طراح نقشه فرش ادامه می دهد: نقش گیل گمش قهرمان حماسه ای و مظهر حمایت گله ها نیز از دیگر نقوشی است که از روی مجسمه های برنزی لرستان گرفته شده و در نقشه فرش لری هشت بار تکرار شده است.
بهرامی با یادآوری اینکه بانوان کاسی در گذشته به جواهرات مفرغی علاقه زیادی داشتند و تعداد زیادی دستبند مفرغی از آنها به جای مانده است، می افزاید: در نقشه فرش لری از این نماد نیز استفاده شده است. این دستبند ها به صورت دو سر مار که میان آنها باز است وجود دارند که با ترکیب برگ های خطایی و به شکل انتزاعی در نقشه مورد اشاره قرار گرفته است.
وی به ایجاد آبگیرهایی در نقشه فرش بین مفرغ ها اشاره کرده و این آبگیرها را نمادی از دریاچه های لرستان اعم از گهر و کیو، تالابهای یازده گانه پلدختر و چشمه های جوشان این دیار می داند.
این طراح فرش به استفاده از شکل انتزاعی انار در نقشه فرش اشاره کرده و می می گوید: همچنین سر ترنج این قالی قابی است متشکل از دو بند گیاهی که به نماد درخت زندگی شهرت دارد که پیشینه این گیاه به هزار و 500 سال قبل از میلاد بر می گردد و نقش آن را می توان در نقوش منطقه سرخ دم لکی کوهدشت دید.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان نیز با اشاره به طراحی نقشه فرش لرستان به مهر گفت: به رغم اینکه لرستان در صنعت فرش بافی بیش از دیگر استانها قدمت دارد ولی تا کنون فاقد نقشه فرش خاص خود بوده است.
قدرت اله ولدی با بیان اینکه تاکنون بافنده نقشه فرش دیگر استانها بوده ایم، ابراز امیدواری کرد که با نهایی شدن نقشه فرش لری در آینده نزدیک بافت فرش بر اساس نقشه بومی استان آغاز شود.
وی با اشاره به اینکه این نقشه با استفاده از نمادهای لرستان و بر اساس کار کارشناسان تهیه شده است، عنوان کرد: در اجرای این نقشه ممکن است تغییراتی نیز رخ دهد چرا که این طرح نقشه اولیه فرش لری است.
نظر شما